De missie van het nog jonge bedrijf Food For Analytics is de voedselindustrie slimmer en duurzamer te maken. Verspilling moet worden tegengegaan, bedrijfsprocessen geoptimaliseerd en duurzaamheid vergroot. Met de inzet van data en analytics op het gebied van productie, voorraad, in- en verkoop en financiën krijgen bedrijven inzicht in hun bedrijfsvoering. De resultaten kunnen ze gebruiken om de processen te verduurzamen en efficiënter te maken.
Sjors Otten en zijn compagnon Gert-Jan van Fessem doken er in 2012 al in, maar pas nu is de tijd er echt rijp voor. “De urgentie om datatechnologie toe te passen was er eerder simpelweg niet. Ook niet vanuit de omzet. Daarnaast is de voedselindustrie vrij conservatief. Bedrijven willen simpelweg hun data niet delen. Want stel dat de concurrent er inzicht in krijgt.”
Bottleneck
Nu, ruim tien jaar later, zien steeds meer bedrijven wel de noodzaak in van het gebruik van data. “Voor een groot vleesverwerkend bedrijf hebben we data en analytics losgelaten op het productieproces”, vertelt Sjors. “Stel: er komt een zogenoemd technisch deel van een rund binnen van 25 kilo, dat is het deel van het dier dat verwerkt wordt tot producten. Als je dat versnijdt naar pakjes vlees van 500 gram voor de supermarkt, hoe renderen dan de productielijnen? Het bedrijf kan dankzij die data nu precies zien wat die 25 kilo kost qua grondstoffen, marinade, verpakkingsmateriaal, energie en arbeid. En ook waar in het productieproces op te sturen is. In dit geval zat de bottleneck in de omsteltijd van de productielijn voor een ander type product. De vleesverwerker is de productieorders op een andere manier gaan inplannen in het proces om efficiënter te werken.”
‘Waar het echt om gaat, is de keten slimmer maken’
Eén druk op de knop
Voor een Brabantse producent van snacks die als private label in de supermarkt terechtkomen, nam Food For Analytics de financiën onder de loep. “Het afvoerputje van een bedrijf”, omschrijft Sjors. “En dat is niet alleen in de voedselindustrie zo. De controllers bleken eindeloos lang bezig te zijn met de maandafsluitingen. Excelbestanden uit allerlei bronnen die verwerkt moesten worden, halve data dumps vanuit systemen, wisselkoersen die niet klopten. Uiteindelijk hebben we dat allemaal geautomatiseerd en de datastroom gestroomlijnd, geïntegreerd en gevisualiseerd. Voortaan is met één druk op de knop de maandafsluiting gedaan.”
Voedselverspilling
Inmiddels opereert Food For Analytics vanuit Gilze-Rijen ook in Duitsland en is er voor de Belgische markt een eigen bv opgericht. Wat Sjors’ persoonlijke drijfveer is? “Na mijn studies Information Science en Computing Science, kwam ik voor mijn masterthesis terecht bij een bedrijf in de voedselindustrie met klanten door de hele keten, van slachterijen tot producenten van retailproducten. En daar zag ik dat heel veel voedsel door die keten heen verloren gaat. In Amerika alleen al blijkt het te gaan om 982 miljard dollar per jaar met een uitstoot van 1,3 gigaton. Voor mij was dat één en één bij elkaar optellen. Met de inzet van data zouden we de energiekosten en de voedselverspilling omlaag kunnen brengen, en daarmee de efficiency en duurzaamheid van de voedselketen een flinke boost kunnen geven.” Het zaadje voor Food For Analytics was geplant.
‘De urgentie om datatechnologie toe te passen, was er eerder simpelweg niet’
Show, don’t tell
Op bedrijfsniveau ziet Sjors in de agrifoodketen een stijgende lijn in de toepassing van data en analytics, maar op ketenniveau gebeurt er nog te weinig. Terwijl ook daar qua duurzaamheid en kosten forse winst te behalen is. “Het is leuk om drie bedrijven uit de keten separaat door te lichten en te adviseren, maar waar het echt om gaat is die keten slimmer te maken. Met de ontwikkeling van een standaard platform voor de hele keten kunnen we echt het verschil gaan maken. We moeten bedrijven aan de hand van best practices laten zien dat het veilig kan. Show, don’t tell dus. En het directe voordeel – what’s in it for me? – moet helder zijn.”
Nieuwe standaard
Dat laatste wil Food For Analytics concreet maken met financiële steun en kennis vanuit het Europese innovatieprogramma HIGHFIVE. Het is een van de programma’s onder de vlag van Next Tech Food Factories, de programmatische samenwerking tussen AgriFood Capital en Brainport Development op het snijvlak van food en tech.
“HIGHFIVE wil de toepassing van innovatieve digitale oplossingen in de voedselindustrie stimuleren om zo de voedselproductie te verduurzamen”, licht Sjors toe. Het doel van het project waar Food For Analytics aan meewerkt, is het ontwikkelen van een platform dat door de hele voedingsmiddelenindustrie toegepast kan worden. Een standaard voor het verzamelen en stroomlijnen van data in een voedselverwerkende fabriek, van grondstof tot eindproduct. Sjors: “De bedrijven in dit consortium willen dit systeem vanuit HIGHFIVE echt als showcase neerzetten. Wij zitten daarin vanuit onze data en analytics expertise.”
Sjors noemt de samenwerking met AgriFood Capital een verrijking voor Food For Analytics. “Daar zit toch het hele netwerk, hè! Door al die schakels in de keten slim aan elkaar te rijgen, kunnen we gezamenlijk een enorme stap maken richting een duurzaam voedselsysteem. Met een cruciale rol voor data en analytics als smeerolie.”
Sjors’ verschilmakers-tip
“Ga nu echt eens kijken wat je met je data kunt doen, want dat is de toekomst. Zeker als je je eigen data koppelt aan externe data, zoals demografische gegevens, prijsontwikkelingen, wisselkoersen en graanprijzen. Die combinatie kan tot heel nieuwe inzichten leiden, waarmee je je bedrijf een stap verder helpt in de verduurzaming.”